Profilaktyka otyłości

Profilaktyka1

Profilaktyka pierwotna otyłości jest szerokim zagadnieniem, które obejmuje wszystkie działania mające na celu zapobieganie przyrostowi masy ciała i rozwojowi otyłości w szczególności działania z zakresu polityki zdrowotnej i ochrony zdrowia.

Profilaktyka wtórna otyłości jest skierowana na  zapobieganie przyrostowi masy ciała i zapobieganie rozwojowi powikłań otyłości.

Dieta1

Zasady leczenia żywieniowego

Zadbaj o styl życia:

  • bądź świadomy swoich nawyków
  • nie jedz w samotności
  • sprawdzaj etykiety produktów spożywczych
  • ograniczaj spożycie żywności wysokoprzetworzonej
  • naucz się cieszyć posiłkami

Wybierz zdrową żywność:

  • jedz produkty roślinne
  • stosuj zdrowe tłuszcze
  • wybieraj wodę jako napój
  • wybieraj produkty pełnoziarniste

Zbuduj zdrową relację z odżywianiem:

  • celebruj posiłki
  • naucz się rozróżniać głód od apetytu, jedz, żeby zaspokoić głód, a nie zachcianki
  • planuj skład posiłków
  • zaangażuj innych w planowanie i przygotowywanie posiłków
  • wybieraj te tradycje polskiej kuchni, które będą wspierać zdrowe nawyki żywieniowe
  • spróbuj poznać emocje i uczucia, które towarzyszą podczas posiłków

Rekomendowane grupy żywności:

  • rośliny strączkowe
  • warzywa i owoce
  • orzechy
  • produkty pełnoziarniste
  • nabiał

Rekomendowane diety hipokaloryczne:

  • śródziemnomorska
  • wegetariańska
  • portfolio
  • o niskim indeksie glikemicznym
  • DASH
  • nordycka
  • częściowe zastępowanie posiłków
  • stosowanie postów przerywanych

Rekomendowane zmiany w stylu życia:

  • modyfikacja postaw
  • zmiana odżywiania
  • modyfikacja aktywności fizycznej
  • edukacja
  • nauka samokontroli
  • wdrożenie farmakoterapii
  • częste wizyty kontrolne

Przykłady składu diet rekomendowanych, wpływających korzystnie na czynniki ryzyka sercowo-naczyniowegoa

Aktywność fizyczna1

  • osobom z nadwagą i otyłością, podobnie jak wszystkim dorosłym, zaleca się regularną aktywność fizyczną (≥30–60 min wysiłku wytrzymałościowego ≥5×/tydz.), gdyż jest ona istotna dla utrzymania dobrego stanu zdrowia
  • zaleca się także przeprowadzanie ≥2×/tydz. treningu siłowego obejmującego wszystkie grupy mięśniowe, co sprzyja utrzymaniu beztłuszczowej masy ciała i poprawie mobilności, a podczas redukcji masy ciała zapobiega utracie tkanki mięśniowej
  • aktywność fizyczna poprawia bilans energetyczny organizmu i zaleca się ją wszystkim osobom z nadwagą lub otyłością w celu przyspieszenia redukcji masy ciała i zmniejszenia tkanki tłuszczowej, zwłaszcza trzewnej oraz tłuszczu ektopowego (np. tłuszcz wątrobowy i sercowy), do czego dochodzi nawet bez widocznego zmniejszenia masy ciała
  • trening interwałowy o wysokiej intensywności może prowadzić do zwiększenia wydolności krążeniowo-oddechowej i skrócić czas potrzebny do osiągnięcia podobnych korzyści jak podczas ćwiczeń aerobowych o umiarkowanej intensywności
  • regularne podejmowanie aktywności fizycznej przez dorosłych z nadwagą lub otyłością może sprzyjać nie tylko redukcji masy ciała, ale też zmniejszeniu ryzyka wystąpienia wielu chorób przewlekłych

Rodzaje i przykłady zalecanego wysiłku fizycznego (zgodnie z zaleceniami WHOa)

1. Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na otyłość 2022. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Leczenia Otyłości

2. www.nfz.gov.pl/aktualnosci/aktualnosci-centrali/otylosc-choroba-wagi-ciezkiej