Stwardnienie rozsiane jest choroba przewlekłą, której objawy to przede wszystkim obniżenie sprawności układu ruchowego. Mimo, że wyleczenie nie jest możliwe to odpowiednio zaplanowana i przeprowadzona rehabilitacja pozwoli opóźnić rozwój choroby i dłużej cieszyć się sprawnością.

Jak powinna przebiegać rehabilitacja w SM?

Głównym celem rehabilitacji w tej chorobie jest zapobieganie niedowładom i spastycznościom oraz likwidowanie dolegliwości bólowych. Ważnym elementem jest też udzielanie choremu niezbędnego wsparcia psychicznego. Nie można też ignorować jego potrzeb i możliwości. Jednym z objawów SM jest szybka męczliwość mięśni, dlatego zmuszając chorego do ćwiczeń ponad siły nie zwracając uwagi na jego możliwości można osiągnąć efekt odwrotny do zamierzonego. Nie należy dopuszczać do przetrenowania i przegrzania (w tym celu przed sesją terapeutyczną dokładnie wietrzymy pomieszczenie). Nie dosyć, że ma to zły wpływ na kondycję fizyczną pacjenta to przysparzamy mu dodatkowych zmartwień gdy nie jest w stanie wykonać ćwiczeń do końca. Dlatego rozpoczęcie terapii powinno nastąpić dopiero po dokładnym poznaniu pacjenta wraz z jego ograniczeniami i możliwościami.

Jakie metody rehabilitacji zaleca się przy tym schorzeniu?

Optymalnym wyborem przy SM jest rehabilitacja funkcjonalna, kinezyterapia oraz metody PNF i Bobath. Dobierając odpowiednie ćwiczenia specjalista uwzględnia obszary, które wymagają poprawy i wzmożonej pracy, planuje obciążenie i optymalne ilości powtórzeń. Pacjent zaczyna oczywiście od niewielkiej ich ilości, stopniowo zwiększając tę liczbę. Szczególnie zalecamy wykonywanie ćwiczeń:

• w leżeniu na plecach, nogi ugięte w kolanach. Powolne unoszenie miednicy z jednoczesnym spięciem mięśni pośladkowych. W takiej pozycji pacjent powinien wytrzymać kilka sekund po czym powraca do pozycji wyjściowej;
• w leżeniu na plecach, nogi ugięte w kolanach, między nie włożona mała piłka rehabilitacyjna lub okrągła poduszka. Powolne zaciskanie kolan na piłce przez kilka sekund i rozluźnienie mięśni;
• klęk podparty: powolne unoszenie prawego ramienia do momentu, aż będzie znajdować się równolegle do podłoża i przenoszenie ciężaru ciała na prawą stronę. Po kilku sekundach powrót do pozycji wyjściowej;
• klęk podparty: powolne podnoszenie prawej nogi do momentu, aż będzie znajdować się równolegle do podłoża i przenoszenie ciężaru ciała na prawą stronę. Po kilku sekundach powrót do pozycji wyjściowej.

Uzupełnieniem terapii powinny być ćwiczenia oddechowe. Po pierwsze zapobiegają infekcjom dróg oddechowych a po drugie pomagają pacjentowi zrelaksować się i wyciszyć.

W tym schorzeniu niezwykle ważne jest to, by rozpocząć rehabilitację jak najwcześniej. Dzięki temu choroba będzie rozwijać się wolniej a pacjent dłużej będzie cieszyć się sprawnością ruchową.

Rehabilitacja dzieci przy zaburzeniu rozwoju

Zaburzenia rozwoju zaliczane są do grupy zaburzeń neurologicznych. Aby prawidłowo je zdiagnozować u dzieci konieczna jest wnikliwa obserwacja ich zachowań. Jeśli czas upływa, a dziecko w dalszym ciągu nie wykształciło pewnych zachowań (nie próbuje mówić, nie uśmiecha się, łatwo się irytuje, nie chodzi, nie bawi się zabawkami) może to wskazywać na zaburzenia rozwoju. Konieczna jest konsultacja psychiatry dziecięcego oraz psychologa, najlepiej przeprowadzona w specjalistycznym ośrodku. Do diagnozy noworodków wykorzystuje się powszechnie znaną skalę Apgar. Noworodki, które oceniono na maksymalnie siedem punktów (na tej skali możliwych do zdobycia jest dziesięć punktów) powinny stale być pod kontrolą neurologa dziecięcego, który postara się znaleźć przyczynę takiego stanu rzeczy i zdecyduje o dalszym postępowaniu.

Przyczyny wszystkich zaburzeń rozwoju u dzieci nie są do końca znane, przez co dobranie odpowiedniej metody rehabilitacji jest złożonym i skomplikowanym procesem. W proces ten powinni być włączeni nie tylko rodzice, ale również nauczyciele i osoby z najbliższego otoczenia dziecka. W przypadku noworodków ważną częścią procesu rehabilitacyjnego jest obserwowanie ułożenia dziecka i rejestrowanie wszystkich nieprawidłowości. Na tej podstawie rehabilitant będzie mógł określić „słabe punkty” i obszary, które wymagają szczególnie intensywnej pracy. Na tym etapie rozwoju terapia polega na takiej stymulacji mózgu dziecka, by wytworzyć w nim nowe połączenia nerwowe. Im dziecko jest młodsze tym większa plastyczność mózgu – zdolność do zastępowania jednych połączeń nerwowych innymi i wytwarzaniu nowych. Z tego powodu tak ważne jest, by jak najwcześniej zgłosić się z dzieckiem na rehabilitację.

Mimo, że słysząc diagnozę „zaburzenia rozwoju” większość rodziców reaguje lękiem. Jednak odpowiednio przeprowadzone działania rehabilitacyjne (pod warunkiem, że rozpoczną się tak szybko, jak to tylko możliwe) dają dziecku szansę na powrót do pełnej sprawności. Nie można więc odwlekać tej decyzji i jak najszybciej skontaktować się z poradnią rehabilitacyjną.